Haberler

Konaklama Vergisi Tebliği Yayımlandı

14/12/2022 tarihli ve 32043 sayılı Resmi Gazete’de “Konaklama Vergisi Uygulama Genel Tebliği” yayımlandı.

Konaklama vergisi, 6802 sayılı Gider Vergileri Kanunu’nun 34’üncü maddesinde düzenlenmekte olup, 1 Ocak 2023 tarihinde yürürlüğe girecektir. Aylık bir yükümlülük olan konaklama vergisinin ilk beyannamesi 26 Şubat 2023 tarihine kadar KDV yönünden bağlı olunan vergi dairesine, KDV mükellefiyeti bulunmayanlarca ise tesisin bulunduğu yer vergi dairesine beyan edilecektir.

Bu Tebliğ ile konaklama vergisinin uygulanma usul ve esasları belirlenmiştir.

14/12/2022 tarihli ve 32043 sayılı Resmi Gazete’de “Konaklama Vergisi Uygulama Genel Tebliği” yayımlandı.

Konaklama vergisi, 6802 sayılı Gider Vergileri Kanunu’nun 34’üncü maddesinde düzenlenmekte olup, 1 Ocak 2023 tarihinde yürürlüğe girecektir. Aylık bir yükümlülük olan konaklama vergisinin ilk beyannamesi 26 Şubat 2023 tarihine kadar KDV yönünden bağlı olunan vergi dairesine, KDV mükellefiyeti bulunmayanlarca ise tesisin bulunduğu yer vergi dairesine beyan edilecektir.

Bu Tebliğ ile konaklama vergisinin uygulanma usul ve esasları belirlenmiştir.

1) Konaklama Vergisinin Kapsamı

Konaklama vergisinin konusunu; otel, motel, tatil köyü, pansiyon, apart otel, misafirhane, kamping, dağ evi, yayla evi gibi konaklama tesislerinde verilen geceleme hizmeti ile bu hizmetle birlikte satılmak suretiyle konaklama tesisi bünyesinde sunulan diğer tüm hizmetler (yeme, içme, aktivite, eğlence hizmetleri ve havuz, spor, termal ve benzeri alanların kullanımı gibi) oluşturmaktadır. Geceleme hizmetinin; sağlıklı yaşam tesisleri, eğlence merkezleri gibi tesislerin bünyesinde sunulması vergilendirmeye etki etmeyecektir.

2) Konaklama Vergisine Tabi İşlemler

Tebliğde “konaklama tesisleri” bakımından bir sınırlandırma yapılmamıştır. Bu kapsamda konaklama tesisin; türü, sınıfı, niteliği, ilgili mevzuatta yer alan tarif ve tanımlamaları ve ilgili mevzuata göre turizm işletmesi belgesi ve/veya işyeri açma/işletme belgesi olup olmadığına bakılmaksızın, konaklama hizmeti sunan bütün tesislerde verilen yukarıda sayılan hizmetler vergiye tabidir.

A) 31/5/2019 tarihli ve 1134 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile yürürlüğe konulan Turizm Tesislerinin Niteliklerine İlişkin Yönetmelikte yer alan;

• Konaklama tesisleri kapsamında düzenlenen oteller, tatil köyleri, butik oteller, özel konaklama tesisleri, moteller, pansiyonlar, apart otellerde,
• Sağlık tesisleri kapsamında düzenlenen sağlıklı yaşam tesisleri ile bünyesinde konaklama tesisi bulunan termal tesislerde,
• Kırsal turizm tesisleri kapsamında düzenlenen çiftlik evi, köy evi, yayla evi, dağ evi, kampingler, konaklama amaçlı mesire yerlerinde,
• Muhtelif başlıklarda düzenlenen tesislerden (turizm kompleksleri, tatil merkezleri, eğlence merkezleri, personel eğitim tesisleri, özel tesisler gibi) geceleme hizmeti de sunan diğer tesislerde,

B) Her ne ad altında ve sürede olursa olsun kamu ya da özel sektörün tasarrufunda olan yerlerde personelin konaklaması için ayrılan (lojman olarak tahsis edilenler hariç) misafirhane, konukevi, dinlenme tesisi, kamp gibi tesislerde,

C) İlgili mevzuata göre işletilen uygulama otellerinde,

Ç) Yukarıda sayılanlar dışında kalan, turizm işletmesi belgesi ve/veya işyeri açma/işletme belgesi olup olmadığına bakılmaksızın geceleme hizmeti sunan diğer tüm tesislerde,

verilen geceleme hizmetleri ve bu hizmetle birlikte satılmak suretiyle konaklama tesisi bünyesinde sunulan diğer tüm hizmetler vergiye tabidir.

3) Konaklama Vergisine Tabi Olmayan İşlemler

Aşağıda yer alan hizmetler konaklama vergisine tabi değildir.

• Herhangi bir geceleme hizmeti sunulmayan, mola noktaları gibi tesislerde verilen hizmetler,
• 2828 sayılı Sosyal Hizmetler Kanunu kapsamında sosyal hizmet kuruluşlarınca korunmaya, bakıma ve yardıma ihtiyacı olanlara verilen geceleme hizmetleri,
• Öğrenci yurtları, pansiyonları ve kamplarında öğrencilere verilen hizmetler (öğrenci olmayanlara istisna uygulanmayacaktır),
• Karşılıklı olmak kaydıyla yabancı devletlerin Türkiye’deki diplomatik temsilcilikleri, konsoloslukları ve bunların diplomatik haklara sahip mensupları ile uluslararası anlaşmalar gereğince vergi muafiyeti tanınan uluslararası kuruluşlar ve mensuplarına verilen hizmetler (İstisna kapsamında sunulan hizmetler, Konaklama Vergisi Beyannamesinde “Diplomatik İstisna” bölümünde beyan edilecektir).

Ayrıca, konaklama vergisinin uygulanmasında hizmetten yararlananın uyruğuna ya da mukimlik durumuna bakılmayacaktır.

4) Geceleme Hizmetinin Kapsamı

Geceleme hizmeti, konaklama tesislerinde oda veya yer tahsis etmek suretiyle verilen, tesiste günlük yatma, barınma ve kalma hizmetini ifade eder. Konaklama tesisi bakımından, geceleme hizmetini ifa etmeye yönelik odanın (birden fazla kişinin bir arada konaklayabildiği odalarda yatağın) kişinin tasarrufuna bırakılması ile birlikte hizmet sunumu başlamış olur.

4.1) Geceleme Hizmeti Yanında Diğer Hizmetlerin Olması

Tebliğde yer alan açıklama ve örneklerden anlaşıldığı üzere, geceleme hizmeti ile birlikte satılan hizmetler konaklama vergisine tabi iken; ayrıca fiyatlandırılan (eğlence, kuru temizleme vb.) hizmetlerden konaklama vergisi hesaplanmayacaktır.

Buna göre;

• Geceleme hizmetiyle birlikte pazarlanmak veya satılmak suretiyle tesis bünyesinde sunulan hizmetler konaklama vergisine tabi olacaktır (Oda+kahvaltı konaklama seçeneğinde yer alan kahvaltı hizmeti gibi).
• Konaklama hizmetinden bağımsız olarak faydalanılan ve tesis bünyesi dışında sunulan hizmetten dolayı konaklama vergisi hesaplanmayacaktır (Balon turu gibi).
• Geceleme hizmeti ile birlikte satılmayan, ayrıca fiyatlandırılıp konaklayana bedeli mukabili sunulan hizmetler için konaklama vergisi hesaplanmayacaktır (kuru temizleme, eğlence hizmetleri vb.).
• Otelde konaklamayanlara verilen hizmetler için konaklama vergisi hesaplanmayacaktır (SPA, yüzme havuzu ve restoran).

4.2) Geceleme Hizmeti Sunulduğunun Kabulü

Günlük gecelemelerde kişinin gecelemeyi tamamlamaksızın tesisten ayrılmasının vergilendirmeye tesiri yoktur. Birden fazla günü kapsayan gecelemelerde fiilen hizmetin sunulduğu günler esas alınacaktır; geceleme hizmetinin sunulmadığı günler için vergi aranmayacaktır.

Buna göre;

• Konaklama tesisine geceleme amacıyla giriş yapılıp, gece tesiste kalmadan aynı günün akşamı geceleme bedelini ödeyerek tesisten ayrılma durumunda, geceleme tamamlanmamış olsa dahi, konaklama faturasında konaklama vergisi hesaplanacaktır.
• Konaklama tesisine 7 gece boyunca konaklamak amacıyla giriş yapılmış ve yalnızca 3 günlük geceleme bedelini ödeyerek tesisten ayrılınmış ise tesise giriş sırasında anlaşılan konaklama süresi dikkate alınmaksızın tesiste gece geçirilen günler için vergi hesaplanacaktır.
• Kampinglerde, konaklayanların geceleme ihtiyaçlarını kendi imkânlarıyla karşılayıp karşılamaması veya gecelemenin, işletmeye ait olsun olmasın çadır, çadır-araba, çekme karavan, motokaravan, bungalov gibi ünitelerde yapılması, hizmetin geceleme hizmeti mahiyetini etkilemeyecektir.

5) Konaklama Vergisinde Vergiyi Doğuran Olay

Konaklama vergisinde vergiyi doğuran olay, verginin konusuna giren hizmetlerin sunulması ile meydana gelmektedir.

Bedelin bir kısmının veya tamamının hizmetin sunumundan önce veya sonra tahsil edilmesinin veya hiç tahsil edilmemesinin vergiyi doğuran olaya tesiri yoktur.

Hizmetin sunulmasından önce fatura veya benzeri belgeler düzenlenmesi hallerinde vergiyi doğuran olay gerçekleşmez.

Ayrıca, gerek acentalar üzerinden gerekse doğrudan konaklama tesisleri tarafından satışa konu edilen hizmetlerde, hizmetin konaklayana sunulması ile vergiyi doğuran olay gerçekleşir.

5.1) Birden Fazla Vergilendirme Dönemine Sirayet Eden Hizmetler

Birden fazla vergilendirme dönemine sirayet eden hizmetlerde, ilgili vergilendirme dönemlerinde verilen hizmetler bakımından, konaklama hizmetinin bitiş (tesisten çıkış) tarihinin hizmet sunumundan önce belli olması durumunda hizmetin son gününün (çıkış günü) rastladığı vergilendirme dönemi, böyle bir belirleme olmaması halinde ise hizmetin sunumunun yapıldığı günlere ilişkin her vergilendirme döneminin son günü itibarıyla vergiyi doğuran olay gerçekleşmiş sayılır.

5.2) Konaklama Hizmetlerinden Karşılıksız Olarak Yararlandırılması

Tesisi işletenlerin ve yakınlarının veya işletme personelinin konaklama hizmetlerinden karşılıksız olarak yararlandırılması ya da diğer şahıslara promosyon, eşantiyon, hediye, tanıtım ve benzeri adlar altında bedelsiz olarak konaklama hizmetleri sunulması hallerinde de vergiyi doğuran olay gerçekleşmiş sayılır. Ancak, konaklama tesisi bünyesinde, tesis personelinin yalnızca kendi kullanımı için tahsis edilmiş yerlerde gecelemesi bu kapsamda değerlendirilmeyecektir.

6)  Verginin Mükellefi

Konaklama vergisinin mükellefi verginin konusuna giren hizmetleri sunanlardır.

Dolayısıyla konaklama vergisinin mükellefi, konaklama hizmetlerinin sunulduğu tesisi fiilen işletenlerdir. Tesisin mülkiyetinin işletene ait olup olmamasının, tesisin kamu veya özel sektör, gerçek veya tüzel kişiler ya da tüzel kişiliği bulunmayan teşekküller tarafından işletilmesinin mükellefiyete tesiri yoktur.

Konaklama vergisi mükellefiyeti, konaklama tesisinin tamamen veya kısmen işletmeye hazır hale getirilmesiyle birlikte faaliyete başlanılmasından önce tesis ettirilir.

6.1) Vergi Dairesi

Mükellefiyet, konaklama tesisi işletenin katma değer vergisi (KDV) yönünden bağlı olduğu vergi dairesince, KDV mükellefiyeti bulunmayanlar bakımından ise tesisin bulunduğu yer vergi dairesince tesis edilir.

KDV mükellefiyeti bulunmayanların aynı il sınırları içindeki aynı veya farklı vergi dairelerinin yetki alanında bulunan tüm konaklama tesisleri için, talep etmeleri durumunda, ilgili Vergi Dairesi Başkanlığı (bulunmayan illerde Defterdarlık) tarafından uygun görülecek vergi dairesince tek mükellefiyet tesis edilebilir.

7) Konaklama Vergisi Matrahı

Konaklama vergisinin matrahı, verginin konusuna giren hizmetler karşılığında, KDV hariç, her ne suretle olursa olsun alınan veya bu hizmetler için borçlanılan para, mal ve diğer suretlerde sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaat, hizmet ve değerler toplamıdır.

Buna göre, konaklama vergisi matrahına KDV dahil edilmeyecektir.

Sunulan konaklama hizmetlerine ilişkin vade farkı, fiyat farkı, kur farkı, faiz, prim gibi çeşitli gelirler ile benzer adlar altında sağlanan her türlü menfaat, hizmet ve değerler de matraha dâhildir.

7.1) Bedelin Döviz Olarak Hesaplanması

Bedelin döviz ile hesaplanması halinde döviz, vergiyi doğuran olayın meydana geldiği tarihte geçerli olan Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası döviz alış kuru üzerinden Türk parasına çevrilir. Merkez Bankasınca Resmî Gazete’de ilan edilmeyen dövizlerin Türk parasına çevrilmesinde vergiyi doğuran olayın meydana geldiği tarihteki cari kur esas alınır.

7.2) Konaklama Hizmetinin Müşteriye Acenta Tarafından Konaklama Vergisi Dahil Satılması

Konaklama hizmetinin müşteriye acenta tarafından konaklama vergisi dahil satılması ve bu durumun konaklama tesisine ispat ve tevsik edilmesi şartıyla, konaklama vergisi konaklama tesisi tarafından konaklama hizmetine ilişkin acentaya düzenlenecek faturada gösterilir.

7.3) İskontaların Durumu

Mükellefin, konaklama hizmetine ilişkin düzenlediği faturada ayrıca gösterdiği ticari teamüllere uygun iskontoların konaklama vergisi matrahından indirilmesi mümkündür.

7.4) Diğer Hizmetlerle Birlikte Yapılan Satışlarda Matrahın Belirlenmesi

Tesis bünyesi dışındaki hizmetleri de kapsayacak şekilde yapılan ve hizmet sunumları ayrı faturalandırılan veya aynı faturada ayrıca gösterilen satışlarda, konaklama vergisi matrahının, konaklama hizmetine ilişkin emsal bedelden düşük olmamak üzere, konaklama hizmeti ile tesis bünyesi dışında sunulan diğer hizmetlerin bedellerinin objektif bir yöntemle belirlenmesi suretiyle tespit edilmesi gerekir.

Aynı şekilde, toplantı, kongre, sempozyum ve benzeri organizasyon hizmetlerinin konaklamayı içerecek şekilde sunulması durumunda, konaklama vergisi matrahının, konaklama hizmetine ilişkin emsal bedelden düşük olmamak üzere, organizasyon ve konaklama hizmetlerinin bedellerinin objektif yöntemle belirlenmesi suretiyle tespit edilmesi gerekir.

7.5) Konaklama Hizmetine İlişkin Bedelin Paradan Başka Değerler Olması

Konaklama hizmetine ilişkin bedelin mal, menfaat, hizmet gibi paradan başka değerler olması halinde matrah, Vergi Usul Kanununun “Emsal Bedeli ve Emsal Ücreti” başlıklı 267 nci maddesi hükümlerine göre tespit olunacaktır.

Mükellefin hizmet satış bedelinin emsal bedeline göre açık bir şekilde düşük olduğu ve bu düşüklüğün mükellefçe haklı bir sebeple açıklanamadığı hallerde matrah olarak emsal bedel esas alınacaktır. Tesisi işletenler ile yakınlarına, personeline veya üçüncü kişilere bedelsiz verilen konaklama hizmetinde de matrah olarak emsal bedel esas alınacaktır.

8) Konaklama Vergisinde Oran

Konaklama vergisinin oranı % 2’dir.

9) Konaklama Vergisinin Belgelerde Gösterilmesi

Konaklama vergisi, konaklama tesislerince düzenlenen fatura ve benzeri belgelerde ayrıca gösterilir. Bu vergiden herhangi bir ad altında indirim yapılamaz. Bu vergi, KDV matrahına dâhil edilmez.

Konaklama hizmetinin sunumundan önce fatura ve benzeri belge düzenlense dahi, bu belgede konaklama vergisi gösterilmez.

Örnek 1: Otel işleten (A) tarafından KDV hariç 5.000 Türk lirası karşılığında sunulan tam pansiyon konaklama hizmetine ilişkin olarak 7/2/2023 tarihinde müşteriye düzenlenen faturada aşağıdaki bilgilere yer verilir.

Konaklama Bedeli (KDV hariç): 5.000 TL

Hesaplanan Konaklama Vergisi Tutarı (5.000 TL x 0,02=): 100 TL

KDV Matrahı: 5.000 TL

Hesaplanan KDV Tutarı (5.000 TL x 0,08=): 400 TL

GENEL TOPLAM :   5.500 TL

10) Vergilendirme İşlemleri

10.1) Vergilendirme Dönemi

Konaklama vergisinde vergilendirme dönemi, faaliyette bulunulan takvim yılının birer aylık dönemleridir.

10.2) Verginin Beyanı

Her bir vergilendirme dönemine ait konaklama vergisi, vergilendirme dönemini takip eden ayın 26 ncı günü akşamına kadar KDV yönünden bağlı olunan vergi dairesine, KDV mükellefiyeti bulunmayanlarca ise tesisin bulunduğu yer vergi dairesine beyan edilecektir.

Konaklama vergisine ilişkin tüm beyannameler elektronik ortamda verilebilecektir.

Konaklama Vergisi Beyannamesini;

a) 30/9/2004 tarihli ve 25599 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği Sıra No:340 ile Hazine ve Maliye Bakanlığınca yapılan diğer düzenlemelere göre beyannamelerini elektronik ortamda kendileri gönderme şartlarını taşıyan mükellefler,

b) Gelir veya kurumlar vergisi mükellefiyeti bulunmamakla birlikte konaklama vergisini beyan etme zorunluluğu bulunanlar,

elektronik ortamda kendileri gönderebileceklerdir.

Hazine ve Maliye Bakanlığınca yapılan düzenlemeler kapsamında bu Tebliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce kendileri tarafından elektronik ortamda beyanname göndermek üzere kullanıcı kodu, parola ve şifre alan mükellefler mevcut kullanıcı kodu, parola ve şifrelerini kullanarak Konaklama Vergisi Beyannamesini gönderebileceklerdir.

Gelir veya kurumlar vergisi mükellefiyeti bulunmamakla birlikte konaklama vergisini beyan etme zorunluluğu bulunanlardan beyannamelerini elektronik ortamda kendileri göndermek için talepte bulunanlara, yetkili vergi dairesince kullanıcı kodu, parola ve şifre verilecektir. Anılan mükellefler talep etmeleri halinde Konaklama Vergisi Beyannamelerini aracılık yetkisi verilmiş gerçek veya tüzel kişiler vasıtasıyla gönderebileceklerdir. Bu durumda ilk beyanname gönderilmeden önce gerekli kayıt işlemlerinin yapılması için yetkili vergi dairesine müracaat edilmesi gerekmektedir.

Konaklama Vergisi Beyannamesini elektronik ortamda bizzat gönderme şartlarını taşımayan mükelleflerin (adi ortaklıklar dahil) elektronik beyanname gönderme aracılık yetkisi almış bulunan gerçek veya tüzel kişiler vasıtasıyla 340 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ekinde yer alan sözleşmelerden durumuna uyan sözleşmeyi düzenlemek suretiyle elektronik ortamda göndermeleri gerekmektedir.

KDV mükellefiyeti bulunan mükellefler işlettikleri tüm konaklama tesislerinin hesapladığı toplam vergiyi, KDV yönünden bağlı bulundukları vergi dairesine verecekleri tek beyannameyle beyan ederler.

KDV mükellefiyeti bulunmayanlar, her bir konaklama tesisinin hesapladığı vergiyi, konaklama tesisinin bulunduğu yerdeki vergi dairesine verecekleri beyanname ile beyan ederler. Bunların, bu Tebliğin (III) numaralı bölümü kapsamında birden fazla konaklama tesisi için tek mükellefiyet tesis ettirmeleri durumunda, konaklama tesislerinin hesapladığı toplam vergiyi tek beyannameyle beyan ederler.

Konaklama vergisi mükellefleri, bir vergilendirme döneminde vergiye tabi işlemleri bulunmasa dahi bu dönemlerle ilgili olarak beyanname vermek zorundadır.

11. Tarh İşlemleri

11.1) Tarh Yeri

Konaklama vergisi, mükellefin KDV yönünden bağlı bulunduğu vergi dairesince, KDV mükellefiyeti bulunmayanlar bakımından ise konaklama tesisinin bulunduğu yer vergi dairesince tarh olunur.

KDV mükellefiyeti bulunmayıp bu Tebliğin (III) numaralı bölümü kapsamında birden fazla konaklama tesisi için tek mükellefiyet tesis ettiren mükellefler bakımından konaklama vergisi, beyannamenin verildiği yer vergi dairesince tarh olunur.

11.2) Tarhiyatın Muhatabı

Konaklama vergisi, bu verginin mükellefi olan gerçek veya tüzel kişiler adına tarh olunur.

Mükellefin adi ortaklık olması durumunda, verginin ödenmesinden müteselsilen sorumlu olmak üzere, ortaklardan herhangi biri tarhiyata muhatap tutulur.

12) Verginin Ödenmesi

Konaklama vergisi, beyanname verme süresi içinde ödenecektir.

13. Düzeltme

Konaklama vergisinin yersiz veya fazla hesaplanması durumunda gerek mükellef gerekse alıcı/konaklayan nezdinde işlemin söz konusu vergi uygulanmadan önceki hale döndürülmesi esastır. Bu bakımdan, fazla veya yersiz olarak hesaplanan vergi, öncelikle mükellef tarafından alıcıya/konaklayana iade edilecek ve ilgili dönem beyanları düzeltilecek olup, mükellefin söz konusu işlemleri yapmasına mukabil fazla veya yersiz hesaplanan ve Hazineye ödenen verginin iadesi, Standart İade Talep Dilekçesi ile nakden ya da bu dönemdeki veya gelecek dönemlerdeki vergi borçlarına mahsuben talep edilebilecektir.

Bu Tebliğ 1/1/2023 tarihinde yürürlüğe girer.

Söz konusu Tebliğe aşağıdaki bağlantı yoluyla ulaşabilirsiniz.

 Konaklama Vergisi Uygulama Genel Tebliği

e-Defter İkincil Kopya Gönderimleri

❓ e-Defter ikincil dosyalarının saklanmasında ne gibi değişiklikler meydana geldi?
✔ e-Defter ve berat dosyalarının ikincil kopyalarının, GİB sistemlerinde ya da başkanlık tarafından bu hususta izin alan özel entegratör sistemlerinde saklanması zorunlu hale getirildi.

❓ İkincil kopyaların, GİB bilgi işleminde kaç sene muhafaza edilmesi gerekir? 
✔ Gizlilik, güvenlik, teknik yeterlilik ve GİB onayı gibi niteliklerin karşılanması için 10 yıl süre ile muhafaza edilmelidir. 

❓ IDECON “e-Defter Otomatik Yükleme Uygulaması” hangi noktada etkilidir? 
✔ Müşterilerin defter sunucularına kurulur. GİB’e gönderimi tamamlanan ikincil yevmiye defteri, kebir defteri ve GİB beratlarını ZIP formatına çevirerek bilgi işleme kopyalar ve SAP üzerinden raporlanmasını sağlar. 

E-Defter Nedir ? Kimlere Zorunludur ?

Ülkemizde gitgide yoğunlaşan e-dönüşüm uygulamaları ile 1 Temmuz 2021 tarihinde e-fatura ve e-arşiv faturaya geçen firmaların 1 Ocak 2022 tarihinde e-defter uygulamasına da geçişleri zorunlu tutulmuştu.

Bildiğiniz üzere şu ana kadar hiç e-defter mükellefi olmayan meslek mensupları, son e-dönüşüm tebliği ile birlikte ciro limitinin 4 milyona çekilmesi sonucunda e-defter kapsamına girmiş bulunuyor.

e-Defter nedir?

e-Defter, Vergi Usul Kanunu ve Türk Ticaret Kanunu gereğince yasal olarak tutulması zorunlu yevmiye ve büyük defterlerin belirtilen format ve standartlara göre elektronik ortamda muhafaza edildiği, içeriğindeki verilerin değişmezliğinin, bütünlüğünün, kaynağının doğruluğunun garanti altına alınmasının ve ilgililer nezdinde ispat olarak kullanılabilmesine imkan tanınmasının hedeflendiği hukuki ve teknik düzenlemeler bütünü olarak tanımlanıyor.

e-Defter, kanunen tutulması zorunlu olan yevmiye ve büyük defterlerin dijital ortamda tutulduğu, maliyeye elektronik imzayla berat verildiği sistemdir. Kayıtlar standart bir xml formatında hazırlanır.

Bu uygulamayla birlikte daha hızlı ve düzenli bir denetim amaçlanmıştır. e-Defter formatını kullanan firmalar kağıt ortamında defter tutamazlar. İşletmeler e-defter kullanmaya başladıkları tarihten itibaren fiziksel defterleri için kapanış tasdiki yaptırmalıdır.

e-Defter kimlere zorunludur?

Bilindiği üzere, 2020 yılı cirosu 5 milyon TL’yi aşan firmalar 1 Temmuz 2021 tarihine kadar e-fatura ve e-arşiv fatura uygulamasına geçmeleri, 1 Ocak 2022 tarihinde ise e-defter uygulamasına geçmeleri gerekiyordu. e-Fatura geçişindeki bu durum, GİB tarafından yapılan yeni düzenleme ile değişti. Yeni düzenleme kapsamında ciro limitleri aşağıya çekilirken, e-faturaya geçmesi gereken sektörlere de yenileri eklendi.

GİB’in yayımladığı 535 nolu VUK’ndan hareketle, 2020 ve 2021 yılı brüt satış hasılatı 4 milyon TL olan mükelleflerin e-fatura geçiş zorunluluğu bulunuyor. Geçiş zorunluluğunda limitlerin aşağı çekilmesinin ileriki yıllarda da devam edeceği görülüyor. Çünkü tebliğde, sonraki yıllar için şöyle bir ifade yer alıyor: 2022 ve müteakip hesap dönemleri için 3 milyon TL ve üzeri olan mükellefler, e-faturaya geçiş yapmaları gerekiyor.

2022 yılında e-defter uygulamasına geçen firmalar olduğu gibi GİB tarafından yayınlanan kılavuzda da belirtildiği üzere GİB’in uygun gördüğü sektörlere 3 ay süre verme şartıyla e-defter, e-fatura ve e-arşiv fatura uygulamasına geçirebiliyor.

e-Fatura, e-arşiv fatura ve e-defter uygulamalarına geçişlerde zorunlu olarak bir ciro sınırı bulunmaktadır. 4 milyonu aşan firmalar bu uygulamalara geçmek zorundadır. Bu kapsamda e-faturaya geçiş yapan firmaların 1 Ocak 2023 tarihinde e-defter geçişlerini tamamlamaları gerekiyor.

Diyelim ki, siz e-fatura ve e-arşiv faturaya gönüllü olarak geçtiniz.

Ama e-deftere geçiş yapmak istemiyorsanız, e-defter zorunluluğu bulunmamaktadır. 4 milyon sınırına kadar e-deftere geçiş zorunluluğunuz yoktur. Ayrıca e-fatura kullanıcısı olmadan e-defter sisteminden, isteğe bağlı olarak yararlanılabilir.

Başka bir örnek ele alalım. Diyelim ki, siz e-fatura ve e-arşiv faturaya gönüllü geçiş yaptınız. e-Deftere de yasal sınırlar çerçevesinde olmadığınız halde geçtiniz. Fakat yanlışlıkla müracaat etmiş oldunuz ya da farklı sebeplerden dolayı bu başvuruyu iptal etmek istiyorsunuz.

Bunun için GİB’e durumunuzu anlatan bir dilekçe ile başvurduğunuz takdirde ve GİB tarafından uygun görülmesi dahilinde e-defter uygulamasından çıkmanız mümkündür.

Tebliğdeki bir diğer durum da e-arşiv fatura kesme işlemlerinde karşımıza çıkıyor. Vergi mükellefi olmayanlar, aynı gün içerisinde 30 bin TL toplam fatura tutarını geçmeleri durumunda e-arşiv faturası kesiyordu. Düzenleme ile bu limit 5 bin liraya düşürüldü. Vergi mükellefi olanlar için günlük 5 bin TL olan tutar ise artık GİB tarafından belirlenen fatura kesme sınırı ile eşitlenecek. Her yıl güncellenecek bu sınır 2022 yılı için 2.000 TL oldu. 

E-fatura nedir, yararları nelerdir?

E-fatura her satış işleminden sonra düzenlenen belgenin elektronik ortamda oluşturulmasına verilen isimdir. E-fatura ile faturalarınızı elektronik ortamda düzenleyebilir, iletebilir ve saklayabilirsiniz. Özellikle online satış yapanların tercih ettiği e-faturaya gönüllü olarak da geçebilirsiniz.

2010 yılından beri hayatımızda olan e-faturanın kullanıcılara pek çok faydası var:

-E-fatura kullanımı ile kağıt tüketiminiz azalır. Böylece hem doğa korunur hem de matbaa masrafı azalır.

-Müşterilere faturaları hızlı ulaştırılır ve tahsilat süreci hızlanır

-Kargo masrafı ortadan kalkar

-E-fatura sistemi ile geriye dönük tüm faturalara kolayca ulaşılır

– Arşiv dosyalama külfeti ortadan kalkar.

– Faturanın kaybolma riski olmaz

-Fatura üzerinden düzenlemeler kolayca yapılır

– Muhasebe süreci hızlanır

KİMLER E-FATURAYA GEÇMEK ZORUNDA?

Gelir İdaresi Başkanlığı’nın (GİB) yayımladığı Vergi Usul Kanunu’nun tebliği taslağına göre elektronik faturaya geçiş zorunluluğu şartlarında değişiklikler yapıldı. GİB tarafından belirlenen şartlara uyan işletme ve şirketler elektronik fatura uygulamasına geçmek zorundadır.

1 Temmuz 2022 tarihinde kimler e-faturaya geçecek:

-2021 yılı cirosu 4 Milyon TL ve üzeri olanlar,

-2020 veya 2021 hesap dönemleri için 1 Milyon TL ciroya sahip olan;

-Kendilerine veya aracı hizmet sağlayıcılarına ait internet sitelerinde veya diğer her türlü elektronik ortamda mal veya hizmet satışı gerçekleştirenler,

-Gayrimenkul ve/veya motorlu taşıt, inşa, imal, alım, satım veya kiralama işlemlerini yapanlar ile bu işlemlere aracılık faaliyetinde bulunanlar,

-Kültür ve Turizm Bakanlığı ile belediyelerden yatırım ve/veya işletme belgesi almak suretiyle konaklama hizmeti veren otel işletmeleri.