509 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile e-İrsaliye ye Geçme Zorunluluğu
509 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile belirli sektör ve mükellef gruplarına e-İrsaliye uygulamasına geçme zorunluluğu getirilmiştir. E-irsaliye; bir malın bir adresten başka bir adrese taşınması esnasında düzenlenen sevk irsaliyesinin elektronik ortamda oluşturulmuş halidir.
Kağıt olarak 2 tip irsaliye bulunur. Biri sevk, diğeri taşıma irsaliyesidir. e-İrsaliye daha çok sevk irsaliyesi yerine geçer ve malı teslim alan kişiye iletilir. Bununla birlikte araç, şoför ve rotasyon bilgisi taşıyan taşıma irsaliyesi yine kağıt olarak araçta bulundurulmalıdır.
2022 e-İrsaliye Geçiş Zorunluluğu Nedir?
Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB)’in son düzenlemesine göre e-irsaliye zorunluluğu kapsamında, 2021 ve müteakip hesap dönemlerine ait ciro haddinin 25 milyon TL’den 10 milyon TL’ye indirilmiştir.
Zorunluluk kapsamındaki işletmelerin 1 Temmuz 2022 tarihine kadar e-irsaliye sistemine geçiş yapmaları gerekmektedir. Gönüllü geçiş yapmayı düşünen firmalar ise herhangi bir tarihte elektronik irsaliye kullanıcısı olabilirler.
e-fatura sistemine kayıtlı iseniz, e-irsaliyeye zorunluluğu kapsamındasınızdır. Yani e-fatura mükellefi olan tüm firmaların geçiş yapması zorunludur. Bununla birlikte şahıs ve sermaye firmaları gönüllü olarak e-irsaliyeye sistemine geçiş yapabilirler.
Demir ve çelik (GTİP 72) ile demir veya çelikten eşyaların (GTİP 73) imali, ithali veya ihracı faaliyetinde bulunan mükelleflerin (ticari kazançları basit usulde tespit edilenler hariç) e-Fatura uygulamasına dahil olma şartı aranmaksızın e-İrsaliye uygulamasına geçiş yapmaları zorunlu hale getirilmiştir.
e-irsaliye ye nasıl geçiş yapılır?
e-irsaliye ye 3 şekilde geçilebilir.
- Özel entegrasyon yöntemiyle; GİB’ten e-İrsaliye özel entegratörlük izni almış özel entegratörlerden birini tercih ederek e-irsaliye uygulamasına başvuruda bulunabilirsiniz. Bu yöntemde, başvuru işlemleri talebiniz üzerine özel entegratörlerce yapılmaktadır. ErcSoft olarak bu konuda sizlere hizmet vermekteyiz.
- GİB portal yöntemiyle
- Doğrudan entegrasyon yöntemiyle; kendi sunucularınız üzerinden GİB’e direkt entegre olarak
e-İrsaliye Nasıl Gönderilir?
e-İrsaliye gönderebilmek için her iki tarafın da sisteme kayıtlı olması gerekir. Şayet taraflardan biri e-irsaliye kullanıcısı diğeri değilse elektronik irsaliye gönderilemez. e-Arşiv ya da kağıt(sevk irsaliyesi) üzerinden irsaliye gönderimi yapılabilir.
e-İrsaliye gönderebilmek için önce e-faturayı düzenleyip göndermek gerekir. e-Faturanın gönderilemediği durumda ise elektronik irsaliye gönderimi de yapılamaz.
e-Fatura veya e-Arşiv Fatura Sevk irsaliyesi Yerine Geçer Mi?
Malın tesliminde e-Fatura veya e-Arşiv Fatura düzenlenir ve düzenleme tarihinin yanında saat ve dakikası yazılırsa ayrıca belge üzerinde “İrsaliye yerine geçer” ibaresi eklenirse e Fatura ve e-Arşiv Fatura, sevk irsaliyesi yerine geçer.
Ayrıca matbu çıktısının satıcı ya da yetkili tarafından imzalanması gerekmektedir. Bu tür durumlarda ayrıca e-İrsaliye düzenlenmesine gerek yoktur.
Teknik altyapının yetersiz olduğu durumlarda e-İrsaliye yerine sevk irsaliyesi düzenlenebilir mi?
Bu gibi durumlarda kağıt Sevk İrsaliyesi ve e-irsaliye aynı zamanda düzenlenir. Düzenlenen matbu sevk irsaliyesinde e-irsaliye’ye ait belge no ve belge düzenleme tarihi, saat ve dakika olarak yazılır.
Ayrıca, malın fiili sevki esnasında düzenlenecek matbu sevk irsaliyesinin bulunmaması durumunda, sevkiyatı sağlayan kişi veya kuruma belgenin dijital ortamda gösterimine imkan sağlayacak gerekli bilgilerin paylaşılması gerekmektedir. Söz konusu sevk irsaliyesinde “e-irsaliyesi ayrıca düzenlenmiştir.” ibaresinin yazılması zorunludur.
Gül Kazancı